Instytut Biochemii i Biofizyki powstał w 1957 roku i od wielu lat jest jednym z najlepszych Instytutów w Polsce w dziedzinie nauk przyrodniczych (kategoria A+ w klasyfikacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego). Naszą misją jest prowadzenie badań naukowych nad molekularnymi podstawami budowy i funkcjonowania organizmów w kontekście otaczającego ich środowiska. Badania prowadzone w IBB PAN były wielokrotnie docenione przez niezależne grona ekspertów. Nasi naukowcy wielokrotnie otrzymywali nagrody za prowadzoną działalność badawczą, w tym nagrody Prezesa Rady Ministrów, nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Fundacji na rzecz Nauki Polskiej oraz Narodowego Centrum Nauki. Efektem prowadzonych badań jest ponad 700 publikacji opublikowanych w ostatnich 5 latach w renomowanych czasopismach naukowych, m.in. Nature, Science, Cell, PNAS. 

• Stosując szeroki wachlarz nowoczesnych metod biochemicznych, biofizycznych, bioinformatycznych, genetycznych i molekularnych prowadzimy badania nad wirusami, bakteriami, grzybami, roślinami i zwierzętami.
• Badamy zmiany ewolucyjne w aspekcie genomiki strukturalnej, funkcjonalnej i porównawczej. 
• Prowadzimy analizy metagenomiczne, metatranskryptomiczne w celu poznania mikrobiomów środowiskowych i identyfikacji mikroorganizmów o znaczeniu biotechnologicznym. 
• Poznajemy struktury oraz mechanizmy regulacji ekspresji genów działających na różnych poziomach: transkrypcyjnym, translacyjnym i epigenetycznym.
• Badamy metabolizm, modyfikacje i funkcje komórkowe RNA, także niekodującego.
• Poznajemy mechanizmy warunkujące stabilność genomów.
• Ustalamy strukturę i funkcję białek oraz rolę ich modyfikacji potranslacyjnych. Badamy oddziaływania białko-ligand w celu wprowadzenia racjonalnej metodyki poszukiwania specyficznych inhibitorów.
• Prowadzimy badania nad molekularnymi podstawami odpowiedzi roślin na patogeny i stresy abiotyczne. 
• Badamy biosyntezę i funkcję metabolitów ważnych dla funkcjonowania komórek. 
• Badamy procesy ważne w rozwoju wielu chorób, w tym nowotworów, rzadkich chorób genetycznych, mukowiscydozy czy COVID-19. Poszukujemy i analizujemy bakteriofagi o potencjale terapeutycznym.
• Wykorzystujemy analizy wielkoskalowe, tj. genomikę, transkryptomikę, proteomikę i metabolomikę, w oparciu o dostępne w IBB platformy (m.in. sekwenatory DNA, mikromacierze, spektrometry mas). 
• Nasze prace badawcze dotyczą również ekosystemu Antarktyki i odbywają się w Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego (http://arctowski.aq/pl/o-stacji/)

Wyniki naszych badań znajdują zastosowanie w medycynie, rolnictwie oraz  przemyśle - wiele uzyskanych wyników  zostało objętych ochroną patentową (39 patentów, w tym o zasięgu międzynarodowym). Nasze badania finansowane są ze środków ponad 100 aktualnie realizowanych projektów grantowych (NCN, NCBiR, FNP, MNiSW, NAWA). Prace badawcze prowadzimy we współpracy z wiodącymi zagranicznymi ośrodkami naukowymi z USA, Japonii, Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Chile, Ukrainy, Egiptu. 

Posiadamy nowoczesne, specjalistyczne zaplecze naukowe i techniczne, m.in:

• Laboratorium Spektrometrii Mas
• Pracownia Sekwencjonowania DNA i Syntezy Oligonukleotydów
• Pracownia Analiz Mikromacierzy
• Pracownia Mikroskopii Konfokalnej i Fluorescencyjnej
• Pracownię Analizy Białek Rekombinowanych, w tym serwis produkcji białek z użyciem bakulowirusa
• Pracownia Kultur Komórkowych
• Wyposażenie do analiz wysokoprzepustowych (automatyczne stacje pipetujące, system do obrazowania przyżyciowego Sartorius IncuCyte Live-Cell Analysis oraz analiz fenotypów BIOLOG-OmniLog) 
• Kompleks Fitotronowo-Szklarniowy
• Kolekcja szczepów drożdżowych, bakteryjnych, bakteriofagów i plazmidów oraz wyposażenie do analiz wysokoprzepustowych